HTTP Nedir?
Tarayıcıların adres çubuğunda sıklıkla karşılaşılan HTTP, birçok insanın ilgisini çeken bir konudur. Bu nedenle, internet kullanıcıları sıkça HTTP nedir? sorusunun yanıtını aramaktadır. Peki, HTTP ne anlama gelir? İngilizce “Hypertext Transfer Protocol” ifadesinin Türkçesi “Hiper Metin Aktarım Protokolü” olarak çevrilmektedir. Bu sistem aynı zamanda, HTTP sunucusu ile veri paylaşımını mümkün kılmaktadır.
Örneğin, çevrimiçi alışveriş yaparken ya da sosyal medya platformlarında formlar doldurulurken HTTP protokolü devreye girmektedir. Varsayılan olarak 80 numaralı bağlantı noktasını kullanan bu protokol, bağlantı noktası, sunucunun yapılandırmasına göre değişebildiğinden bazı güvenlik açıklarına da neden olabilmektedir.
Ayrıca, HTTP protokolü şifreleme veya diğer gizlilik önlemlerini standart olarak barındırmadığından, güvenli bir internet protokolü olarak kabul edilmemektedir. Daha açık bir ifadeyle, ağ üzerinde HTTP kullanılarak yapılan iletişim, herhangi bir izin gerekmeksizin herkes tarafından erişilebilir durumdadır.
HTTPS Nedir?
Peki, HTTPS nedir? Bu kavram da HTTP gibi bir iletişim protokolüdür. Tam adı “Secure Hyper Text Transfer Protocol” olsa da Türkçe’de “Güvenli Metin Aktarım Protokolü” olarak bilinmektedir. Her iki protokol de benzer işlevlere sahip olmasına rağmen, HTTPS’de güvenlik öncelikli adımlardandır. Dolayısıyla bu protokol, HTTP’ye SSL sertifikasının entegre edilmesiyle oluşturulmuştur. Kısaca, internet sitelerinin veri aktarımını şifreleyerek daha güvenli hale getirmesi ile bilinmektedir.
İlaveten, HTTP, bir web sitesine erişmek istendiğinde, isteğinizi sunucuya ileterek siteye ulaşmanızı sağlar. HTTPS de bu işlemi gerçekleştirir, ancak en büyük farkı, HTTP yerine HTTPS sisteminde güvenlik önlemlerinin çok daha gelişmiş olmasındadır.
HTTPS Nasıl Çalışır?
HTTPS, veri iletimini şifrelemek için SSL veya TLS protokollerine dayanarak çalışmaktadır. Bu protokoller, asimetrik şifreleme yöntemini kullanmakta ve açık anahtar ile özel anahtar olmak üzere iki tür anahtar içermektedir. Bu anahtarlar ise birbirleriyle bağlantılıdır ve koordineli bir şekilde güvenle çalışmaktadır. Özel anahtar, web sitesinin sunucusunda depolanırken, açık anahtarlar sertifikalar aracılığıyla istemci cihazlarına ya da tarayıcılara iletilmektedir. HTTPS, sunucu ile kullanıcı tarayıcısı arasındaki veri trafiğini şifreleyerek, bu bilgiler iletilirken üçüncü taraflarca okunamaz hale getirmektedir.
İşleyiş prosedüründe ise bilgileri gönderen taraf, rastgele sayılardan oluşan özel bir şifreleme anahtarı ve belirli bir şifreleme algoritması kullanarak verileri şifrelemektedir. Dolayısıyla bu husus, HTTPS güvenli midir? sorusuna da etkili bir cevap niteliğindedir.
HTTP ve HTTPS Arasındaki Fark Nedir?
İnternet kullanıcıları için küçük bir kilit simgesiyle birbirinden ayrılan bu protokoller, aslında benzer bir işlevi yerine getirmektedir. Ancak bu kavramların ayrı ayrı ele alınması, daha iyi anlaşılmalarına ışık tutmaktadır. Örneğin, HTTP, dijital ortamda veri aktarımını sağlayan bir protokol olarak öne çıkar ve genellikle şifreleme barındırmamaktadır. HTTPS ise, adındaki “S” harfinin temsil ettiği güvenlik özelliğiyle HTTP’den seçilmektedir. Dolayısıyla Sunucu.Al olarak yazmış olduğumuz bu yazıda HTTP ve HTTPS farkı konusunda kapsamlı bir bilgi sağlamayı amaçlamaktayız.
HTTP ve HTTPS arasındaki en temel fark HTTP için herhangi bir sertifika doğrulaması gerekmese de, HTTPS kullanımında SSL Sertifikası’nın yetkili kuruluşlarca onaylanmasının zorunlu olmasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca HTTP ile çalışan bir web adresi “http://” ile başlarken, HTTPS kullanan bir site “https://” ifadesiyle başlamaktadır. Öte yandan, HTTP’de veri şifreleme olmadığı için bilgiler, kötü niyetli üçüncü tarafların erişimine açık olabilir. Buna karşılık, HTTPS, tüm verileri gönderim ve alım süreçlerinde şifreleyerek koruma sağlar.
Ek olarak, HTTP protokolü, gönderilen verileri açık metin olarak iletirken, HTTPS, bağlantıları dinlemeye karşı korumak amacıyla güvenli bir iletişim sunmaktadır. Dolayısıyla HTTP, güvenli bir protokol olarak kabul edilmezken, HTTPS güvenilirlik açısından standartları karşılamaktadır. Son olarak, HTTP protokolünün alan adı doğrulamasını gerektirmediği ancak HTTPS sisteminin alan adı doğrulaması ve yasal olarak geçerli sertifikaların kullanılmasını zorunlu kıldığı bilinmektedir.
Neden HTTPS Kullanmalısınız?
Web teknolojilerinin hızla ilerlemesi ve kullanıcıların güvenlik ile gizlilik konularında giderek artan kaygıları, HTTPS protokolüne olan ihtiyacı önemli ölçüde artırmıştır. Son yıllarda, HyperText Transfer Protocol Secure (HTTPS), internet tarayıcıları ile hosting ve sunucular arasında güvenli veri iletişimini sağlayan temel bir protokol unvanına sahip olmuştur. Dolayısıyla HTTPS kullanımı, kullanıcıların verilerini koruyarak güvenlik ve gizlilik açısından birçok alanda avantajlar sunmaktadır.
Örneğin, HTTPS, şifreleme ve kimlik doğrulama mekanizmaları sayesinde kullanıcı ile web sitesi arasındaki veri alışverişinin güvenilirliğini sağladığından, bu protokol, veri aktarımı sırasında üçüncü taraf müdahalelerini önleyerek bilgilerin değiştirilmeyeceği ya da çalınmayacağı konusunda güvence vermektedir. Aynı zamanda HTTPS, kullanıcı verilerinin izinsiz erişimlere karşı korunmasını sağlayarak çevrimiçi gizliliği de güvence altına almaktadır. Dolayısıyla, kullanıcıların internet üzerindeki aktivitelerini anonim tutmak ve dış müdahalelere karşı korumak isteyenler için bu protokol ideal bir çözümdür.
Öte yandan, HTTPS protokolü ile kullanıcı deneyiminde iyileştirme de mümkündür. HTTPS, tarayıcılarda güvenlik simgeleriyle (kilit işareti gibi) desteklenerek kullanıcıların kendilerini daha rahat hissetmelerini de sağlamaktadır. Bu nedenle, web sitesi sahipleri ziyaretçilerine daha güvenli bir deneyim sunmak adına HTTPS’yi tercih etmektedir.
Ayrıca, HTTP protokolünün giderek daha az desteklenmesi, HTTPS’ye geçişi bir gereklilik haline getirmiştir. Örneğin, Mozilla Firefox “Yalnızca HTTPS” modu sunarken, Google Chrome karışık içerikleri engelleme politikalarını sıkılaştırmıştır. Ek olarak, HTTP siteleri “güvenli değil” olarak işaretlenmekte ve kullanıcılar bu sitelerden uzaklaşmaktadır. Son olarak, arama motorları, HTTPS protokolünü sıralama kriterlerinden biri olarak da ele almaktadır. Özellikle Google, HTTPS kullanan sitelere daha yüksek öncelik vermekte ve bu durum SEO performansını doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle, web sitesi sahipleri HTTPS’ye geçerek arama motorlarındaki görünürlüklerini artırabilir ve daha iyi sıralamalara ulaşabilirler.
